Corporate waqf is usually considered as the component of cash waqf. However, Hajar et al (2011) suggested that corporate waqf should be established as an independent wadf concept. Thus, based on the suggestionm, this paper aims to reconceptualize corporate as an independent waqf concept. This paper is a theoretical study based on previous studies and researches on corporate waqf. The paper discussess corporate waqf from three different aspects; definition of corporate as independent waqf concept, models, and Shariah considerations. The study will establish corporate waqf as an independent category of waqf due to its salient characteristics and extend the understanding and concept of the corporate waqf. The novelty of this study lies on its attempt in defining the corporate waqf independently. This study also discuss the three models of the corporate waqf and deliberate on the main Shariah considerations related to the corporate waqf practice.

Pengurusan dan pentadbiran masjid di Malaysia adalah terletak di bawah bidang kuasa Majlis Agama Islam Negeri-Negeri (MAIN). Manakala pengurusan dan pentadbiran ekonomi dan kewangan masjid- masjid diurus oleh ahli jawankuasa masjid di bawah seliaan MAIN. Terdapat masjid-masjid yang mempunyai sumber ekonomi yang kukuh yang dijana oleh hasil aset-aset wakaf seperti tanah, bangunan dan peralatan yang disewakan selain kutipan tabung-tabung khas dan am seperti tabung hari Jumaat. Namun di dalam menguruskan dana-dana masjid yang adakalanya mencecah ratusan ribu ringgit, tidak terdapat garis panduan khas Shariah untuk diikuti oleh pihak pentadbiran masjid. Ini telah menyebabkan terdapat dana-dana masjid yang bernilai tinggi beku tidak dijana dengan sebaiknya. Justeru, objektif utama kajian ini ialah untuk menganalisa fatwa-fatwa yang dikeluarkan oleh badan- badan fatwa samada di dalam (Malaysia) dan luar negara (Brunei) tentang perkara-perkara yang berkaitan dengan pengurusan pendapatan dan perbelanjaan dana-dana masjid. Dengan adanya garis panduan tersebut akan memudahkan pihak pengurusan masjid mentadbir dan mengurus dana-dana yang diperolehi. Artikel ini adalah sebahagian dari hasil penyelidikan yang dijalankan berkaitan pengurusan ekonomi dan kewangan masjid-masjid di Daerah Hulu Langat, Selangor.

The article discusses the potential of Musharakah and Mudarabah concepts application for SMEs financing.

Pada masakini terdapat 6,368 buah masjid dan 17,640 surau di seluruh Malaysia yang secara langsung menunjukkan potensi besar yang dimiliki oleh kedua-dua institusi ini di dalam pembangunan ekonomi khususnya bagi masyarakat Islam. Terdapat masjid-masjid yang mempunyai dana yang mencecah ratusan ribu malah jutaan ringgit yang dikumpulkan melalui kutipan dana yang berbentuk umum dan khusus. Namun begitu, tiada fatwa atau garis panduan Shariah yang menjadi panduan kepada ahli jawatankuasa masjid di dalam mengembangkan lagi dana terbabit melalui aktiviti yang berbentuk penjanaan pendapatan dan pelaburan yang boleh menampung perbelanjaan pelbagai aktiviti masjid. Melihat kepada senario semasa, penjanaan pendapatan dan pelaburan dana masjid amatlah kritikal bagi memastikan kelestarian peranan dan fungsi masjid yang pelbagai serta memerlukan sokongan kewangan yang mapan. Hasil-hasil yang diperolehi dari aktiviti pelaburan dana masjid akan dapat mengurangkan kebergantungan institusi masjid terhadap dana yang disalurkan oleh kerajaan atau Majlis Agama Islam Negeri. Justeru, amatlah penting fatwa atau garis panduan Shariah berkaitan dengan penjanaan pendapatan dan pelaburan dana masjid dikeluarkan. Kajian ini menggunakan kaedah penyelidikan perpustakaan dan penelitian data sekunder berkaitan dengan keperluan dan asasasas hukum berkaitan dengan penjanaan pendapatan dan pelaburan dana masjid.. Dapatan daripada kajian ini diharapkan menjadi panduan pihak-pihak berkepentingan yang berkaitan dengan pengurusan dan pentadbiran masjid terutamanya Majlis Agama Islam Negeri (MAIN) di dalam menyediakan fatwa atau garis panduan Shariah berkaitan dengan penjanaan pendapatan dan pelaburan dana masjid.

Penglibatan institusi awam dan swasta di dalam aktiviti pembangunan hartanah wakaf amatlah menggalakkan. Terdapat institusi-institusi yang mewakafkan hartanah yang dimiliki untuk pembinaan pusat ibadat seperti masjid dan surau, pusat pendidikan seperti sekolah tahfiz dan juga pusat komersil seperti rumah kedai. Selain hartanah wakaf, aktiviti berwakaf secara tunai juga amat popular dewasa ini sebagai satu medium masyarakat Islam untuk menyalurkan harta di jalan Allah. Potensi besar wakaf tunai dari sudut pengumpulan dana yang besar yang kemudiannya disalurkan untuk pembangunan hartanah wakaf sedia ada serta digunakan untuk membina bangunan-bangunan baru secara tidak langsung meningkatkan ekuiti pemilikan harta umat Islam. Di Malaysia, model pembangunan hartanah wakaf boleh dikategorikan kepada dua iaitu pembangunan wakaf sedia ada menggunakan dana wakaf tunai yang dikumpulkan dan juga pengumpulan dana wakaf tunai yang akan diistibdalkan kepada aset tetap seperti bangunan dan sekolah. Justeru, objektif utama kajia ini adalah untuk meneliti model wakaf tunai yang diperkenalkan dan diamalkan bagi pembangunan hartanah wakaf di Malaysia. Kajian ini juga mencadangkan model hybrid wakaf bagi pembangunan kediaman warga emas yang menggabungkan keduadua wakaf hartanah dan tunai. Kajian ini menggunakan kaedah penyelidikan perpustakaan dan penelitian data sekunder berkaitan dengan wakaf hartanah dan tunai serta model-model wakaf tunai yang dipraktikkan. Dapatan daripada kajian ini diharapkan menjadi pemangkin terhadap peningkatan aset-aset hartanah wakaf yang disumbangkan oleh individu dan institusi bagi tujuan kebajikan umat Islam.

The financial management and reporting is essential for organizations and institutions including mosque which is entrusted to manage funds that they receive from the public. As an Islamic institution whose operation is not profit-oriented, an appropriate financial reporting approach for mosque is inevitable. An online repoting system (E-MIMAS) has been developed by a group of researchers from Universiti Sains Islam Malaysia (USIM) to assist mosque to prepare financial report that is inline with its not-for-profit organizational objective. E-MIMAS system complies with shariah requirement in reporting the restricted fund and unrestricted fund separately. This exploratory study aims to identify the level of acceptance in using E-MIMAS among the mosque administrators. In this study, two mosques and one surau have been given access to the system for at least two months. After the period interview sessions were conducted with the administrators to get their feedback on the use of E-MIMAS. The ease of online access through any devices, ease of use, and the segregation of restricted and unrestricted funds in the reporting, are the factors that contribute to their interest to continue using the system. The feedbacks also help the researchers to improve the system to ensure the use of E-MIMAS by other mosques in Malaysia would result in more efficient and effective financial reporting for the institution.

Objektif utama kajian ini dijalankan adalah untuk mengetahui kedudukan dan perspektif syariah terhadap penggunaan unsur Islam dalam perniagaan. Tinjauan terhadap perspektif Islam merangkumi dalil-dalil yang disepakati daripada Al-Quran, As-Sunnah, Ijma’, Qiyas, dan juga kaedah Sad Az-Zarai’, maqasid syariah, fatwa-fatwa dari Muzakarah Jawatankuasa Fatwa Majlis Kebangsaan bagi Hal Ehwal Ugama Islam Malaysia dan Jawatankuasa Fatwa Negeri. Metodologi kajian adalah berbentuk kajian kepustakaan menggunakan pedekatan analisa terhadap dalil-dalil dari sumber yang disepakati dan tidak disepakati, serta pelbagai hujah sokongan daripada kitab-kitab syariah yang muktabar, artikel-artikel berkaitan yang diterbitkan dari dalam dan luar negara dan lain-lain untuk mendapatkan maklumat-maklumat penting beserta perinciannya bagi setiap permasalahan yang timbul berkaitan dengan isu penggunaan unsur agama Islam dalam perniagaan. Hasil kajian menunjukkan bahawa amalan eksploitasi agama Islam sama ada eksploitasi terhadap Al-Quran mahupun As-Sunnah adalah sesuatu yang diharamkan dan wajib ditegah oleh pihak-pihak berautoriti kerana hal ini boleh menimbulkan fitnah terhadap agama Islam, dapat memudaratkan kesihatan, bahkan dapat menggoyahkan pegangan akidah seseorang Muslim sekiranya terlalu bergantung dan mempercayai terhadap kehebatan-kehebatan produk yang dilabelkan dengan unsur-unsur agama. Oleh yang demikian, aktiviti ini perlu dibendung bagi menjaga kesucian agama Islam.

Sedekah adalah salah satu intrumen kewangan dan ekonomi Islam yang mempunyai ciri-ciri yang fleksibel dan berbentuk sukarela. Ia boleh dianggap sebagai satu instrumen penyokong and pelengkap (supportive and complementary instrument) bagi instrumen-instrumen yang wajib di dalam Islam seperti zakat, nafkah, kaffarah dan lain-lain. Hikmah di sebalik kebaikan dan kesan positif instrumen ini adalah terlalu luas dan tidak semuanya dapat dikumpulkan di dalam artikel yang singkat ini. Bahkan, sebahagian besar kesan positif sedekah tidak dapat digambarkan dalam bentuk nombor atau kuantiti kerana ia bukan sahaja meliputi kesan ekonomi dan kewangan, bahkan meliputi kesan kerohanian, sosial, keberkatan dan lain-lain.

This study aims to propose a Shariah compliant mode of house financing named as “Adapted Mudarabah Model” or abbreviated as AMM. The proposal is made after discussing the most two common schemes for Islamic home financing i.e. BBA (Bayʿ Bithaman Ajil) dan MM (Musharakah Mutanaqisah) and their Shariah related issues. Thus, it is exploratory and conceptual in nature. This Shariah compliant financing model is proposed due to the shortfalls in the BBA and MM models where there are some unresolved and controversial Shariah and legal issues. This study uses the concept of mudarabah in this model and suggests that by implementing this model, all of the issues discussed in BBA and MM can be mitigated as the model does not require the Islamic banks to fulfill any of the conditions and obligations of counter-values. The proposal discussed in this article could contribute to the diversification of Shariah contracts for Islamic financing products. It is one of the celebrated ways in developing Islamic finance practices. The discussions of this paper focus on the Shariah aspects of the proposed model especially on mudarabah and qard contracts. The technical applications presented stand as illustrations and require further investigations and examinations for further application.

Sebagai satu institusi Islam yang menerima sumbangan kewangan daripada orang awam, masjid perlu menguruskan sumber kewangan tersebut dengan cara yang telus, efisyen dan berkesan. Perakaunan dan pelaporan kewangan adalah salah satu aspek penting dalam pengurusan kewangan mana-mana organisasi termasuk masjid. Elemen akauntabiliti terhadap sumber kewangan yang diperolehi untuk diuruskan boleh dizahirkan melalui sistem perakaunan dan pelaporan kewangan yang baik. Umumnya pihak masjid menggunakan kaedah perakaunan dan pelaporan yang biasa digunakan oleh entiti perniagaan dalam penyediaan laporan kewangan mereka. Memandangkan institusi masjid bukan beroperasi dengan bermatlamatkan keuntungan, maka kaedah perakaunan dan pelaporan perniagaan (business accounting) dilihat kurang sesuai untuk digunakan oleh pihak masjid kerana objektif pelaporan kewangan (financial reporting objective) bagi entiti perniagaan dan masjid adalah berbeza. Artikel ini juga akan membincangkan risiko-risiko shariah yang boleh berlaku sekiranya perakaunan dan pelaporan kewangan perniagaan digunakan oleh pihak masjid untuk menyediakan laporan kewangan mereka.

The concept of maslahah and doctrine of Maqasid (objectives) al-Shari'ah as put forward predominantly by Al-Ghazali and Al-Shatibi could be referred for developing choices and preferences from Islamic perspective. The two concepts shall have a great impact on the project evaluation procedure in an Islamic framework. The paper aims to analyze the significance of the incorporation of these two concepts into the mainstream project evaluation framework. This paper is a conceptual attempt to discuss the topic. Hence, it is a qualitative in nature. The author applies the content analysis method through deep and intense readings of the previous texts and literatures related to the topics. The author thoroughly examines and analyses the relevant literatures and develop the relationship between maslahah and Shari'ah objectives with the mainstream framework of project evaluation. The paper found that the concept of maslahah and Shari'ah objectives doctrine establish a more detailed order of priorities amongst competing projects, rationalises choices under the light of the Shari'ah and ensure the coherence of the selected project with the Islamic system as a whole. The public and private institutions could establish ranking of priorities for the potential competing projects based on the maslahah and Shariah Objectives analysis of the projects to determine the best solution for resources allocation in an Islamic framework.

The waqf instruments for construction and development of property are still underutilized in this country. Taking into consideration the increasing cost of construction and limited sources of funds, the potential of waqf instruments to attract more public funds should not be ignored. Waqf instruments could be developed for financing the development of several institutions such as universities, research centres and et cetera. The paper aims to study and analyze the structure of waqf instruments that could be further developed for construction of potential assets. This includes the risks, parties involved, advantages as well as disadvantages. It is a conceptual paper and the authors apply the inductive and deductive methods as well as analysis of the relevant literatures to reach at the findings. The findings suggest several methods and structures of waqf instruments for future development. It could be significant for those institutions that have planned to apply this concept in the nearest future.